On Emir
On Emir, Tanrı'nın İsrail halkına verdiği bir dizi kural ya da yasadır. Emirlerin farklı versiyonları mevcuttur. Bir versiyonu Kutsal Kitap'ın Çıkış Kitabı'nda bulunabilir. Başka bir versiyonu ise Horeb Kitabı'nda bulunabilir. Mısır'dan Çıkış kitabında dağ Sina Dağı olarak adlandırılır, Horeb kitabında ise Horeb Dağı'ndan bahsedilir. Her ikisi de muhtemelen aynı dağ için farklı isimlerdir. Kurallar taş tabletler üzerine yazılmıştır. Bu kurallar Yahudilik ve Hıristiyanlık için ve onların ilkelerine dayanan tüm toplumlar için önemlidir.
Bazen bu kurallar Dekalog olarak da adlandırılır (Yunanca'dan on ifade olarak tercüme edilebilir). Dekalog adı ilk olarak Septuagint'te geçer. İsrailliler bu emirleri Firavun Thutmose döneminde Mısır'dan ayrıldıktan sonra almışlardır. Emirlerden bahseden farklı metinler vardır. Bunların çoğu Kutsal Kitap'ta yer alır: Çıkış Kitabı, 20. Bölüm ve Tesniye Kitabı, 5. Bölüm. Kuran tabletlerden bahseder ancak tam olarak aynı emirleri listelemez. Örneğin Kuran 17:23-39 sadece Tanrı'ya ibadet etmek ve anne babaya saygı göstermekle başlar.
17&version=ESV BIBLE]
Musa On Emir tabletlerini tutarken.
Musa'nın Yasa Masalarını Parçalaması Rembrandt van Rijn'in bir tablosudur
Eski Ahit Tevrat'ta On Emir
Yasanın Tekrarı 5. Bölümdeki On Emir: 1-22 ayetler NKJV
5 Musa bütün İsrail halkını çağırıp onlara şöyle dedi "Ey İsrailliler, bugün size bildireceğim kuralları ve yargıları dinleyin ki, öğrenip uymaya özen gösteresiniz. 2 Tanrımız Rab Horev'de bizimle bir antlaşma yaptı. 3 Rab bu antlaşmayı atalarımızla değil, bizlerle, bugün burada bulunanlarla, hayatta olan hepimizle yaptı. 4 Rab dağda, ateşin ortasında sizinle yüz yüze konuştu. 5 O zaman Rab'bin sözünü size bildirmek için Rab'le aranızda durdum; çünkü ateş yüzünden korktunuz ve dağa çıkmadınız. Dedi ki:
6 'Sizi Mısır ülkesinden, kölelik evinden çıkaran Tanrınız Rab benim.
7 'Benden başka ilahınız olmayacak.
8 'Kendin için oyma bir resim yapmayacaksın -yukarıda gökte, aşağıda yerde ya da yerin altındaki suda bulunan hiçbir şeyin benzerini yapmayacaksın;9 onlara boyun eğmeyecek, onlara kulluk etmeyeceksin. Çünkü ben, Tanrınız Rab, kıskanç bir Tanrıyım; ataların suçunu çocukların, Benden nefret edenlerin üçüncü ve dördüncü kuşaklarının üzerine yükler10 ama Beni seven ve buyruklarımı yerine getiren binlerce kişiye merhamet gösteririm.
11 'Tanrın Rab'bin adını boş yere ağzına almayacaksın; çünkü Rab, adını boş yere ağzına alanı suçsuz saymaz.
12 'Tanrınız Rab'bin size buyurduğu gibi, Şabat Günü'nü kutsal tutun. 13 Altı gün çalışacak ve bütün işlerini yapacaksın14 ama yedinci gün Tanrın Rab'bin Şabat'ıdır. Onda sen, oğlun, kızın, erkek kölen, kadın kölen, öküzün, eşeğin, davarlarından herhangi biri, kapındaki yabancı hiçbir iş yapmayacaksın; öyle ki, erkek kölen ve kadın kölen de senin gibi dinlensin. 15 Mısır ülkesinde köle olduğunuzu ve Tanrınız Rab'bin sizi oradan güçlü bir el ve uzanmış bir kolla çıkardığını hatırlayın; bu nedenle Tanrınız Rab size Şabat Günü'nü tutmanızı buyurdu.
16 'Tanrın RAB'bin sana buyurduğu gibi, babana ve annene saygı göster ki, ömrün uzun olsun ve Tanrın RAB'bin sana vereceği ülkede her şey gönlünce olsun.
17 'Öldürmeyeceksin.
18 'Bir başkasının eşiyle zina etmeyeceksin.
19 'Çalmayacaksın.
20 'Komşuna karşı yalan yere tanıklık etmeyeceksin.
21 "Komşunun karısına göz dikmeyeceksin; komşunun evini, tarlasını, erkek hizmetçisini, kadın hizmetçisini, öküzünü, eşeğini ya da komşuna ait herhangi bir şeyi arzulamayacaksın.
22 "Rab bu sözleri dağda, ateşin, bulutun ve koyu karanlığın ortasında yüksek sesle bütün topluluğunuza söyledi; başka bir şey eklemedi. Bunları iki taş levha üzerine yazıp bana verdi.
Diğer dinler
Genel olarak, bahsedilenler dışındaki dinler (Musevilik, Hıristiyanlık, İslam) On Emir'i etik standartlar olarak kabul etmemektedir. Ancak birçoğunun (Budizm, Hinduizm, Jainizm, vb.) benzer yasaları veya ilkeleri vardır. Ateist Sovyetler Birliği'nde Komünizmin Kurucusunun Ahlak Yasası, On Emir'e benzeyen bir dizi kuraldan oluşuyordu.
On Emir ile Budist Beş İlkesinin Karşılaştırılması [] | ||
On Emir | Budist Beş İlkesi | |
Ben Tanrınız Rab'bim | ||
Benden başka ilahınız olmayacak. | ||
Kendin için bir put yapmayacaksın. | ||
Tanrınızın adını haksız yere kullanmayacaksınız. | ||
Şabat gününü hatırlayın ve kutsal tutun | ||
Babanızı ve Annenizi Onurlandırın | Budistler ebeveynlerine tanrı olarak taparlar. | |
Öldürmeyeceksin | hem insanları hem de hayvanları incitmekten ve öldürmekten kaçınmak | |
Zina yapmayacaksın | cinsel suistimalden kaçınmak | |
Komşunun karısına göz dikmeyeceksin. | ||
Çalmayacaksın | verilmeyeni almaktan kaçınmak (örneğin çalmak, yanlış anlamalara neden olabilecek yer değiştirmeler) | |
Komşunun evine göz dikmeyeceksin. | ||
Komşuna karşı yalan yere tanıklık etmeyeceksin. | kötü konuşmalardan kaçınmak (örneğin yalan söylemek, incitici sözler söylemek, kandırmak, manipüle etmek) | |
dikkatsizliğe yol açan sarhoş edici ilaç ve içeceklerden uzak durmak |
Ritüel dekalog
"On Emir" terimi genellikle Mısır'dan Çıkış 20 ve Yasanın Tekrarı 5'te belirtilen liste için geçerlidir. Ancak Mısır'dan Çıkış 31:18 (taşların yaratıldığı yer), Mısır'dan Çıkış 32:19 (tabletlerin kırıldığı yer) ve Mısır'dan Çıkış 34'te başlayan sürekli bir hikaye anlatılmaktadır. Bu öyküde çok farklı bir dizi buyruk sıralanmaktadır. Bu versiyon bazen "Ritüel Dekalog" olarak adlandırılır. Johann Wolfgang von Goethe ve ondan sonra belgesel hipotezi takip eden kişiler, Çıkış 34:28'in geleneksel emirlerden ziyade bu On Emir'e atıfta bulunuyor gibi göründüğüne dikkat çekmiştir. Bu kişiler Mısır'dan Çıkış 20 ve Tesniye 5'teki emirlerin daha sonraki bir On Emir dizisini gösterdiğini ve Mısır'dan Çıkış 34'te listelenen on emrin şimdi Ritüel Dekalog olarak bilinen (daha iyi bilinen "Etik Dekalog "un aksine) orijinal On Emir olduğunu düşünmüşlerdir. İki Dekalog arasındaki farklar, iki farklı On Emir setini bir araya getirerek kutsal metinlerin uzun bir zaman içinde ve farklı anlatı geleneklerinden geliştiğini vurgulamaktadır.
Etki
Emirler, Roma İmparatorluğu'ndan bu yana Yahudi ahlakını ve hukukunu, Yahudilik ve Hıristiyanlık aracılığıyla da Batı ahlakını ve hukukunu etkilemiştir.
Sanat alanında
Filmler
On Emir adında iki ünlü film vardır. İkisi de Cecil B. DeMille tarafından yönetilmiştir. İlki 1923'te sessiz bir filmdi, ikincisi ise 1956'da Charlton Heston'ın Musa rolünde oynadığı ve o yılın en çok para kazanan filmi oldu.
Animasyonda
Mangaka Nakaba Suzuki'nin bir Japon manga ve animesi olan Yedi Ölümcül Günah adlı anime serisinde, On Emir adı verilen bir grup karakter vardır. Bu kişilerin hepsi, her bir emrin adını taşıyan bir unvana ve doğaüstü yeteneğe sahiptir.
Sorular ve Yanıtlar
S: On Emir nedir?
C: On Emir, İsrail halkına Tanrı tarafından verilen bir dizi kural ya da yasadır.
S: On Emir'in farklı versiyonları nerede bulunabilir?
C: On Emir'in farklı versiyonları Kutsal Kitap'ın Mısır'dan Çıkış ve Yasanın Tekrarı kitaplarında bulunabilir.
S: Verildikleri yer hangi dağdı?
C: Verildikleri dağa Sina Dağı denir, ancak bazı metinlerde Horeb Dağı olarak da anılabilir.
S: Bu yasalar nasıl yazıldı?
C: Bu yasalar taş tabletler üzerine yazılmıştır.
S: Hangi dinler bu emirleri takip eder?
C: Hem Yahudilik hem de Hıristiyanlık bu emirleri takip eder ve bu dinleri takip eden ülkeler genellikle bu emirlerden bazılarını medeni kanunlarının bir parçası olarak kabul ederler.
S: Tabletlerden bahseden ancak tam olarak aynı emirleri listelemeyen başka hangi metin vardır?
C: Kuran tabletlerden bahseder ama tam olarak aynı emirleri sıralamaz - örneğin Kuran 17:23-39 sadece Tanrı'ya ibadet etmek ve anne babaya saygı göstermekle başlar.
S: İsrailliler bu emirleri ne zaman aldılar? C: İsrailliler bu emirleri Firavun Thutmose III döneminde Mısır'dan ayrıldıktan sonra aldılar.